Ekoetnoturystyka (ekoturystyka, turystyka zielona, kulturowa lub jak ja wolę etnoekoturystyka) jest zrównoważoną gałęzią turystyki, która przyczynia się do ochrony środowiska naturalnego, wspiera lokalną społeczności, zapewniając świadomym turystom dogłębne i aktywne poznanie zwiedzanych terenów.  Najprościej definiując ekoetnoturystyka to równowaga pomiędzy wymaganiami przyrody, potrzebami turystów oraz oczekiwaniami lokalnych mieszkańców.

​

„Ekoturystyka to podróżowanie w celu studiowania, podziwiania i czerpania zadowolenia z piękna krajobrazów, obserwacji dzikich zwierząt i roślin, jak również podziwiania miejscowych obyczajów i kultury” Richard Denman

​

Ekoturystyka jest zaprzeczeniem masowej turystyki, gdyż sprzeciwia się lekkomyślnemu eksploatowaniu terenów przyrodniczo bezcennych oraz komercyjnemu wykorzystywaniu rdzennych kultur przez nieświadomych turystów.

​

Głównym założeniem ekoturystyki jest ochrona przyrody, krajobrazu oraz lokalnej kultury. Podczas ekoetnoturystycznych podróży turysta zwiedza najcenniejsze przyrodniczo i kulturowo miejsca, często w formie obszarów chronionych jak parki narodowe, krajobrazowe czy rezerwaty przyrody. Ekoturystę cechuje odpowiedzialność za środowisko przyrodnicze oraz lokalną kulturą a motywuje etyka postępowania. Odznacza się ogromnym szacunkiem do lokalnej kultury, oraz chęcią bliższego i rzetelnego jej poznania.

​

Ekoturystyka nie powinna stanowić zagrożenia dla środowiska przyrodniczego. Jej celem jest odpowiednie rozmieszczenie turystów w czasie i terenie, według chłonności naturalnej danego obszaru, aby nie przeciążyć ekosystemu doprowadzając do jego degradacji. Wiąże się to ze świadomymi wyborami turystów i unikania najczęściej odwiedzanych miejsc w najpopularniejszych terminach (często bardzo atrakcyjnych, jak np. kwitnienie krokusów na Polanie Chochołowskiej), nie zbaczania ze szlaków powodując niszczenia roślinności lub poszerzania się obszarów wydeptanych.

​

Etnoturystyka chroni lokalną kulturę oraz strzeże jej odrębności. Wspiera zachowanie autentyczności kultury ludowej, duchowej i materialnej. Świadomy etnoturysta jest szczerze zainteresowany poznaniem lokalnych obyczajów i tradycji, kuchni, rzemiosła oraz przyrody ale przeciwstawia się ich uproszczonych i skomercjalizowanych wersji (np. „chińskich” podróbek lokalnych pamiątek).

​

Rozwój ekoetnoturystyki na danym regionie wpływa na zwiększenie świadomości lokalnej społeczności oraz przekonania o wielkiej wartości autentycznej lokalnej kultury oraz przyrody.  Lokalne społeczności powinny być bezpośrednio zaangażowane w turystkę w swoich regionach, oraz stać się bezpośrednimi beneficjentami finansowych wpływów z turystyki.

​

Ekoturysta dokonuje świadomych wyborów na każdym etapie swojej podróży:

​

Przy wyborze zakwaterowania skupi się wyłącznie na niewielkich obiektach noclegowych prowadzonych przez lokalną ludność oraz wpisujących się w lokalną zabudowę architektoniczną, nie zmieniających rodzimego krajobrazu. Takimi miejscami mogą być np.: kwatery u miejscowej ludności, gospodarstwa agroturystyczne, schroniska. Istotne jest również, aby dla prowadzących obiekt noclegowy oraz dla turystów w nim zamieszkujących dbanie o środowisko naturalne było priorytetem: rozsądne zużycie wody oraz energii elektrycznej.

​

Wspieranie lokalnych społeczności oraz tradycji jest kluczowym elementem dla ekoturysty i odbywa się między innymi poprzez chęć próbowania lokalnej kuchni, potraw, napitków, korzystania z oferty lokalnych karczm czy restauracji, jak i domowej kuchni właścicieli obiektów noclegowych. Ekoturysta na zakupy wybierze małe regionalne sklepy, jarmarki lub zakupy bezpośrednio u miejscowych wytwórców. Skupi się na produktach wytworzonych w lokalnych przedsiębiorstwach np. woda z regionalnych źródeł, lokalne pieczywo, jaja, sery bezpośrednio z gospodarstw. Pamiątki z podróży wywarzone zostaną przez miejscową ludność, regionalnych artystów ludowych. Pozostawione przez ekoetnoturystę fundusze zostaną w rękach lokalnych wytwórców i przedsiębiorców.

​

Lokalna infrastruktura turystyczna również jest ważnym elementem ekoturystyki. Ekoturysta skorzysta z okolicznych szlaków turystycznych (pieszych, rowerowych, narciarskich, wodnych), ścieżek dydaktycznych i przyrodniczych, z usług lokalnych przewodników, oraz miejscowych punktów informacji turystycznej.

​

Niezwykle ważnym elementem ekoturystyki jest sposób przemieszczania się. Zielona turystyka preferuje zielone formy transportu, czyli te najmniej szkodliwe dla środowiska. Takimi środkami transportu będą: piesze wędrówki, jazda rowerem lub na nartach, jazda konno, spływy kajakowe, łodziami. Dla bardziej odległych podróży najodpowiedniejszymi środkami transportu będzie transport publiczny (pociągi, autobusy) i lokalne usługi transportowe. Podróżowanie samochodami powinno być ograniczone do minimum. Spaliny zanieczyszczają środowisko, negatywnie wpływają na zwierzynę a wszędobylskie parkingi psują dziewiczy krajobraz.

​

Turystyka ze względu na wzmożoną eksplorację, czyli również etnoekoturystyka, niesie za sobą niebezpieczeństwo degradacji środowiska naturalnego oraz zkomercjalizowania kultury ludowej. Podróże etnoekoturystyczne oprócz ochrony środowiska, mają na celu ograniczenie oddziaływania turysty na środowisko naturalne i lokalną kulturę oraz zminimalizowanie negatywnych skutków tej ingerencji.

​

Choć z definicji etnoekoturystyka może wydawać się wymagająca, tak na prawdę wielu z nas podróżuje w eko-turystyczny sposób nie zdając sobie nawet z tego sprawy... 

​

Dla chętnych zgłębienia tematu ekoturystki polecam książkę "Ekoturystyka" Dominiki Zaręby, gdzie znajdziecie wszystkie podstawowe informacje dotyczące ekoturystki w kraju i na świecie.

​

​

​